περί οικουμενιστών και φιλοοικουμενιστών

περί οικουμενιστών και φιλοοικουμενιστών

Ο Άγιος Βασίλειος, ο Μέγας αυτός Πατήρ και διδάσκαλος της Εκκλησίας μας, απευθυνόμενος μαζί με άλλους ορθοδόξους επισκόπους της εποχής του, προς τους εν Ιταλία και Γαλλία οσιωτάτους αδελφούς και συλλειτουργούς επισκόπους, και αναφερόμενος εις την θλιβεράν κατάστασιν που επικρατούσε τότε στις εκκλησίες της Ανατολής, λόγω της Αρειανικής αιρέσεως, μεταξύ άλλων έγραφεν: «Ημίν δε, προς τω φανερώ πολέμω των αιρετικών, έτι και ο παρά των δοκούντων ορθοδοξείν επαναστάς εις έσχατον ασθενείας τας Εκκλησίας κατήγαγεν» (Μεγ. Βασιλείου επιστολή 92)• ήτοι, «εις ημάς δε, μαζί με τον φανερόν πόλεμον των αιρετικών εξηγέρθη ακόμη και ο πόλεμος των όσων εφαίνοντο ότι ομοδοξούν, ο οποίος ωδήγησεν τας εκκλησίας εις την εσχάτην αδυναμίαν»(μετάφρ. Νικοδήμου Μπιλάλη).

Ο ΑΝΤΙΠΑΠΙΚΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣΚΑΙ ΤΟ ΦΙΛΟΠΑΠΙΚΟ ΠΑΡΑΛΗΡΗΜΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΩΝ

Εν Πειραιεί   26-3-2013     

Πρωτοπρεσβ. π. Άγγελος Αγγελακόπουλος εφημέριος Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Καλλιπόλεως Πειραιώς

Πολύ εύστοχα και θεόπνευστα η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική, Ορθόδοξος Εκκλησία μας προβάλει την Β΄ Κυριακή των Νηστειών, για δεύτερη φορά την μορφή του εν αγίοις Πατρός ημών Γρηγορίου του Παλαμά αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, του κήρυκος της Χάριτος και θεατού του ακτίστου Φωτός. Πρώτη φορά η μνήμη του, η κοίμησή του εορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου. Την τοποθέτησε, μάλιστα, μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, γιατί, κατά κάποιο τρόπο, αυτή η Κυριακή είναι η δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας. Και εάν θέλαμε πολύ περιληπτικά να διευκρινίσουμε για ποιόν λόγο η Εκκλησία μας τοποθέτησε αυτή την δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας, μπορούμε να πούμε ότι την προηγουμένη Κυριακή, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, η Εκκλησία μας απέφυγε τον κίνδυνο του εξανατολισμού, δηλ. των αιρέσεων από την Ανατολή, από ιουδαϊκές και ισλαμικές επιρροές. Είναι γνωστό ότι η αίρεση της εικονομαχίας είχε τις ρίζες της στον Ισλαμισμό και τον Ιουδαϊσμό, οι οποίες είναι ανεικονικές θρησκείες, δηλ. δεν έχουν εικόνες. Και αυτή τη μανία τους εναντίον των αγίων εικόνων προσπάθησαν να την περάσουν και μέσα στην πίστη μας, την αγία Ορθοδοξία. Όμως, οι άγιοι Πατέρες, αγωνιζόμενοι εναντίον των χριστιανοκατηγόρων εικονομάχων, το απέτρεψαν αυτό και έτσι αποφεύχθηκε ο εξανατολισμός της Ορθοδοξίας, δηλ. το να μας παρασύρει η Ανατολή, οι Μουσουλμάνοι και οι Εβραίοι.

Με την δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας και με τους ησυχαστικές συνόδους του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά τον 14ο αιώ., οι οποίες αποτελούν την Θ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αποφεύχθηκε τώρα όχι ο εξανατολισμός, αλλά ο εκδυτικισμός, ο εκλατινισμός, η φραγκοποίηση της Ορθοδοξίας, τον οποίο εκπροσωπούσε ο εκ της Δύσεως ερχόμενος, επηρμένος, υπερήφανος, αιρετικός και αναθεματισμένος από την Εκκλησία μας, διά του Συνοδικού της Ορθοδοξίας, Βαρλαάμ ο Καλαβρός.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο οποίος μαζί με τον Μ. Φώτιο Κων/λεως και τον άγιο Μάρκο Εφέσου τον Ευγενικό αποτελούν τους νέους τρεις Ιεράρχες, τους ονομαζομένους αντίπαπες και παπομάστιγες, ήλεγξε σφοδρότατα και αυστηρότατα στο πρόσωπο του Βαρλαάμ την παναίρεση του Παπισμού και όλες τις καινοτομίες, τους νεωτερισμούς, τις παραχαράξεις, τις διαστρεβλώσεις και αιρέσεις της Δύσεως επί της άπαξ παραδοθείσης πίστεως. Γι’αυτό καί μέχρι τις ημέρες μας οι αιρετικοί Λατίνοι αποστρέφονται και μισούν τον άγιο Γρηγόριο˙ δεν τον θεωρούν άγιο, αλλά αντιθέτως «αιρετικό»!!! Φρίττουν και τρέμουν μόνο στο άκουσμα του αγίου ονόματός του!

Στο έργο του «Λόγος αποδεικτικός περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος» λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς˙ «Πάλιν ο δεινός και αρχέκακος όφις την εαυτού κεφαλήν καθ’ημών διαίρων, υποψυθιρίζει τα της αληθείας αντίθετα»[1]. «Πάλι ο πρωταίτιος του κακού όφις, ο  διάβολος, σηκώνοντας την κεφαλή του εναντίον μας, υποψυθιρίζει τα αντίθετα προς την αλήθεία». Και παρακάτω, αφού λέει ότι αυτός ο διάβολος είναι, που παρεκίνησε τους Αρείους, τους Απολλιναρίους, τους Ευνομοίους και Μακεδονίους και πολλούς ετέρους αιρετικούς, «ούτος τοίνυν ο νοητός και διά τούτο μάλλον επάρατος όφις, το πρώτον και μέσον και τελευταίον κακόν», «αυτός, λοιπόν, ο νοερός και γι’αυτό περισσότερο καταραμένος διάβολος, που είναι το πρώτο και μεσαίο και το τελευταίο κακό», «μηδαμώς επιλελησμένος της οικείας κακοτεχνίας», «δεν ξέχασε καθόλου την κακοτεχνία του, το κακό έργο του», «διά των αυτώ πειθηνίων Λατίνων, περί Θεου καινάς εισφέρει φωνάς»[2], «με τους λατίνους, που είναι πειθήνια όργανά του, εισαγάγει καινούργιες φωνές σχετικά με τον Θεό». Ήδη ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέει αυτό, που αργότερα θα πει ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ότι ο πάπας είναι αντίχριστος. «Τον πάπα να καταράσθε, γιατί αυτός θα είναι η αιτία όλων των κακών (της Ορθοδόξου πίστεως)».

Στη συνέχεια ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αναφερόμενος στην βλάσφημη διδασκαλία του Παπισμού περί της και εκ του Υιού εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, του Filioque, λέει˙  «Ην ουν άρα των διακιοτάτων μηδέ λόγου αξιούν υμάς, ει μη του προστιθέναι τω ιερώ συμβόλω παύσησθε˙ της δε παρ’ημών προσθήκης παρ’ υμών εκβεβλημένης πρότερον, έπειτα ζητείν, ει και εκ του Υιού ή ουχί και εκ του Υιού το Πνεύμα το Άγιον, και το αναφανέν τοις θεοφόροις συνδοκούν κυρούν»[3]. «Δικαιότατο βεβαίως θα ήταν να μην σας αξιώσουμε ούτε συζητήσεως, αν δεν σταματήσετε να προσθέτετε στο ιερό σύμβολο. Όταν η προσθήκη σας αφαιρεθεί πρώτα από’σας, έπειτα να συζητήσουμε, εάν το Άγιον Πνεύμα προέρχεται και εκ του Υιού ή όχι και εκ του Υιού, και να επικυρώσουμε ό,τι φανεί ότι συμφωνεί με την γνώμη των θεοφόρων πατέρων». Ποτέ, λοιπόν, δεν θα σας δεχθούμε σε κοινωνία τους λατίνους, τούς παπικούς, μέχρις ότου σταματήσετε να λέτε ότι το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού. Μέχρις ότου εξακολουθείτε να έχετε το Filioque, να λέτε δηλ. ότι το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού, και να έχετε αλλοιώσει την διδασκαλία του Χριστού και των αγίων και Οικουμενικών Συνόδων, δεν θα σας δεχθούμε σε εκκλησιαστική κοινωνία. Κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, λοιπόν, προϋπόθεση του διαλόγου με τους λατίνους είναι η αφαίρεση εκ μέρους τους της παράνομης προσθήκης του Filioque από το Σύμβολο της Πίστεως. Σε άλλο σημείο ξεκαθαρίζει ο άγιος Γρηγόριος ότι πίσω από την προσθήκη Filioque, κρύβεται μια καινή εκκλησιολογική αρχή, δηλ. «η του περιόντος πάπα περιωπή»[4], δηλ. τοεωσφορικό πρωτείο και το αλάθητο, το να νομοθετεί αυτός μόνος σαν άλλος θεός επί γης ό,τι αυτός κρίνει σωστό, διαστρεβλώνοντας, διαστρέφοντας, παραμελώντας και περιθωριοποιώντας ακόμη και τα ίδια τα λόγια του Χριστού. 

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς καταδίκασε, με την Θ΄ Οικουμενική Σύνοδο[5], τις παπικές αιρέσεις περί κτιστών ενεργειών του Θεού και περί κτιστού Θαβωρίου Φωτός, διδάσκοντας ότι ο Θεός έχει ουσία και ενέργειες, οι οποίες είναι και οι δύο άκτιστες. Η άκτιστη ουσία του Θεού είναι αμέθεκτη, ενώ οι άκτιστες ενέργειές Του είναι μεθεκτές. Παραλλήλως, το Θαβώριον Φως, το Φως της Μεταμορφώσεως είναι Φως της Θεότητος και συνεπώς άκτιστο.

Πολύ χαρακτηριστικός είναι ο λόγος του αγίου Γρηγορίου, ο οποίος στην «προς τον ευλαβέστατον μοναχόν κυρ Διονύσιον»[6] επιστολή του γράφει ότι το τρίτο είδος της αθεΐας είναι η σιωπή περί των δογμάτων, απορρίπτοντας έτσι κάθε είδος εφησυχασμού και σιωπής εν καιρώ κινδυνευούσης της πίστεως.

Και ενώ θα περίμενε κανείς οι ταγοί της Ορθοδόξου Εκκλησίας να εκμεταλλευθούν αυτόν τον αντιαιρετικό πατερικό θησαυρό και να αποδοθούν σε ομοίους αγώνες, ακολουθώντας ταπεινά τα βήματα, που χάραξαν οι άγιοι πατέρες, όπως ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, και να οδηγήσουν τους αιρετικούς σε μετάνοια, επιστροφή και εγκεντρισμό στην αγία Ορθοδοξία, δυστυχώς μια αθεολόγητη ομάδα πατριαρχών, αρχιεπισκόπων, αρχιερέων και λαϊκών «θεολόγων» όχι μόνο μεριμνά και τυρβάζει περί πολλά άλλα, αλλά πράττει τα εκ διαμέτρου αντίθετα προς όσα εντέλλεται ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, οι άγιοι Απόστολοι, οι άγιοι Πατέρες, η Αγία Γραφή, οι Ιεροί Κανόνες και γενικά η ιερά παράδοση της Εκκλησίας μας. Όλοι μας έχουμε καταστεί μάρτυρες αυτής της αποστασίας των τελευταίων ετών, παρακολουθώντας τις συνεχώς πυκνούμενες επισκέψεις μεταξύ αιρετικών και Ορθοδόξων, τους εναγκαλισμούς, τις συμπροσευχές, την αναγνώριση των αιρέσεων ως δήθεν «Εκκλησιών», την υπογραφή κοινών αντορθοδόξων κειμένων και άλλες παρόμοιες αντορθόδοξες ενέργειες, με αποκορύφωση το απαράμιλλο φιλοπαπικό παραλήρημα των οικουμενιστών πατριαρχών, αρχιεπισκόπων και αρχιερέων με αφορμή την εκλογή και «ενθρόνιση» του νέου πάπα Φραγκίσκου στις 19 Μαρτίου του 2013.

Καθόλου τυχαίο δεν φαίνεται να είναι το γεγονός ότι ο νυν Πάπας επέλεξε το όνομα του «αγίου», κατά τους παπικούς και όχι κατά τους Ορθοδόξους, Φραγκίσκου της Ασίζης. Για όσους γνωρίζουν, η Ασίζη είναι ο τόπος όπου γίνονται οι πανθρησκειακές συναντήσεις. Ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β' τόλμησε να συγκαλέσει την Α' εν Ασίζη πανθρησκειακή σύνοδο (1986), όπου συμπροσευχήθηκαν στον ίδιο ψεύτικο Θεό όλοι οι εκεί συμπαραστάντες ετερόθρησκοι και ετερόδοξοι. Το Βατικανό και τον πάπα ακολούθησαν στη συνέχεια το λεγόμενο «Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών» και δικοί μας εκκλησιαστικοί ηγέτες. Η πιο πρόσφατη ήταν η πανθρησκειακή συνάντηση της Ασίζης τον Οκτώβριο του 2010, που συνεκάλεσε ο πρώην πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄, στην οποία συμμετείχε συμπροσευχόμενος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. Επομένως, και ο νυν πάπας Φραγκίσκος τάσσεται υπέρ του διαχριστιανικού και διαθρησκειακού Οικουμενισμού και της Πανθρησκείας. 

Ὅπως ἀπεκάλυψε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πειραιῶς κ. Σεραφείμ, «ὁ καταληψίας τοῦ πρεσβυγενοῦς Θρόνου τῆς παλαιᾶς Ρώμης κ. Φραγκίσκος εἷναι ἐκλεκτός τοῦ ἀξιοτίμου κ. Ντέϊβιντ Ροκφέλερ, ἱδρυτοῦ τοῦ Μουσείου Ροκφέλερ τοῦ Τέλ-Ἀβίβ, πού κατ’ ἔτος «δωρίζει» εἰς ἡμᾶς τά κατασκευασμένα ντοκυμαντέρς μέ τά χαλκευμένα καί ψευδῆ στοιχεῖα περί τοῦ Θεανθρωπίνου προσώπου τοῦ ἀληθοῦς Μεσσίου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἱδρυτοῦ τῆς τριμεροῦς ἐπιτροπῆς, εἰς τόν ὁποῖον ἐπεδόθη καί τό «δακτύλιον τοῦ ἁλιέως» ὡς δῆθεν διαδόχου τοῦ δῆθεν «πρίγκηπος» τοῦ κολεγίου τῶν Ἀποστόλων, Ἀποστόλου Πέτρου»[7]. Δηλ. ο «ταπεινός, απλός, υπηρέτης των πτωχῶν και κοινωνικός» κ. Φραγκίσκος δέχεται ότι είναι διάδοχος του Απ. Πέτρου και επιμένει αμετανοήτως στο εωσφορικό πρωτείο του. Επίσης, ο κ. Φραγκίσκος το 2012 στο Μπουένος Άιρες (Αργεντινή) ως ο τότε Παπικός Αρχιεπίσκοπος Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο συμμετείχε στον εορτασμό του Χανουκά (Hanukkah)[8].

Αὐτό, τό ὁποῖο πρέπει νά ἐπισημανθεῖ, εἶναι ὅτι οὐσιαστικῶς ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν συνεχάρη τόν νέο πάπα Φραγκίσκο ἐπί τῆ ἐκλογῆ του, οὔτε ἐκπροσωπήθηκε στήν «ἐνθρόνισή» του, ἀπό πλευρᾶς κυρίως τῶν ἐπιλεγέντων ἐκπροσώπων. Παρ’ όλο που εστάλησαν επιστολές συγχαρητηρίων για την εκλογή του (Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος, Πατριάρχης Αντιοχείας κ. Ιωάννης, Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος, Πατριάρχης Σερβίας κ. Ειρηναίος, Πατριάρχης Ρουμανίας κ. Δανιήλ, Μακ. Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Χρυσόστομος, Μακ. Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος Β΄)[9], μέσω των οποίων όλως διόλου αθεολογήτως εκλήθη ο αιρεσιάρχης πάπας «αγαπητός αδελφός και αγιώτατος επίσκοπος Ρώμης», στον οποίο εδόθη ο «άγιος ασπασμός εν Χριστώ», η εκπεσούσα Ρώμη εκλήθη «Αποστολική Έδρα και αποστολικός θρόνος», η αίρεση του Παπισμού εκλήθη «Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και αδελφή εκκλησία», με την οποία θα πρέπει να υπάρξει «κοινή χριστιανική μαρτυρία στον κόσμο» και «προαγωγή του διαλόγου υπέρ της ενώσεως των δύο Εκκλησιών». Παρ’όλο που στην «ενθρόνιση» παρέστη σέ ἐπίπεδο ἐπισκόπων ἡ γνωστή ὁμάδα τῶν σχεδόν αμετανοήτων οικουμενιστῶν ἱεραρχῶν (Οικουμενικός Πατριάρχης κ.Βαρθολομαῖος, ο οποίος παρεκτράπη για μια ακόμη φορά σε θέματα πίστεως, σημειώνοντας μια ακόμη θλιβερότατη πρωτειά, διότι για πρώτη φορά στην ιστορία μετά το σχίσμα του 1054 παραβρέθηκε Οικουμενικός Πατριάρχης σε «ενθρόνιση» πάπα[10], και ο οποίος συμμετείχε συμπροσευχόμενος στην παπική «λειτουργία», έδωσε τον λειτουργικό ασπασμό της αγάπης στον πάπα, ανεχόμενος και σιωπώντας στην απροκάλυπτη παρουσία Ουνίτου διακόνου, ο οποίος διάβασε το Ευαγγέλιο στα ελληνικά, Σεβ. Μητρ. Περγάμου κ. Ἰωάννης Ζηζιούλας, ο οποίος ασπάσθηκε το χέρι του πάπα Φραγκίσκου[11], παίρνοντας την «ευλογία» του ή μάλλον την αλογία του, για να συνεχίσει να επιτελεί το οικουμενιστικό του έργο, Σεβ. Μητρ. Μπουένος Άιρες κ. Ταράσιος, Σεβ. Μητρ. Ιταλίας κ. Γεννάδιος Σεβ. Μητρ. Γαλλίας κ. Εμμανουήλ, Σεβ. Μητρ. Ζιμπάμπουε και Αγκόλας κ. Σεραφείμ (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας), Σεβ. Μητρ. Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων Αλφέγιεφ (Πατριαρχείο Μόσχας), Σεβ. Μητρ. Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας κ. Αμφιλόχιος (Πατριαρχείο Σερβίας), Σεβ. Μητρ. Κόρτσεν Ιωάννης (Εκκλησία της Αλβανίας), Σεβ. Μητρ. Μπορίσπολ κ. Αντώνιος, (Καγκελάριος της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας), Σεβ. Μητρ. Θεοδοσίας και Κερτς κ. Πλάτων, Σεβ. Μητρ. Κύκκου κ. Νικηφόρος, Σεβ. Μητρ. Ταμασού κ. Ησαΐας (Εκκλησία Κύπρου), Σεβ. Μητρ. Κορίνθου κ. Διονύσιος (Εκκλησία της Ελλάδος) )[12], οι οποίοι του προσέφεραν δώρα και ασπασμούς και χειροφιλήματα και υποκλίσεις και καλά λόγια, εντούτοις η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Ορθόδοξος Εκκλησία του Χριστού δεν ήταν παρούσα, αλλά απουσίαζε, δεν συνεχάρη, αλλά λυπήθηκε. Κι αυτό, γιατί τό κοινό γνώρισμα ὅλων των παραπάνω πατριαρχών, αρχιεπισκόπων και αρχιερέων είναι ὅτι είναι ὑποστηρικτές καί στυλοβάτες τῆς παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Εἶναι, λοιπόν, δυνατόν νά ἐμφανίζεται αὐτή ἡ ὁμάδα τῶν πατριαρχών, αρχιεπισκόπων και αρχιερέων ὅτι ἐκπροσωπεῖ τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησία τῶν Ἁγίων Πατέρων, τούς ὁποίους ἀσεβῶς καί γυμνῇ τῇ κεφαλῇ καταργοῦν με τήν μεταπατερική αἵρεση καί μέ τόν διαχριστιανικό καί διαθρησκειακό συγκρητιστικό Οικουμενισμό[13];

Επιπροσθέτως, ποιός ἐξουσιοδότησε τους ανωτέρω πατριάρχες, αρχιεπισκόπους και αρχιερείς να μεταβούν στη Ρώμη και να προβούν στις παραπάνω απαράδεκτες ενέργειες; Ποιά πανορθόδοξη σύνοδος ενέκρινε την προσευχητική συμμετοχή τους στον πανθρησκειακό συρφετό του Βατικανού; Βεβαίως καμμία. Μήπως είχαν την συγκατάθεση του πληρώματος της Εκκλησίας, του πιστού και δογματικά ευαίσθητου λαού του Θεού; Βεβαίως όχι. Επομένως, όλα τα ανωτέρω έγιναν αντικανονικώς και μονομερώς, διότι δεν ήταν έκφραση βουλήσεως όλων των Πατριαρχείων και των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών ούτε του λαού του Θεού. Πολύ δε περισσότερο δεν ήταν έκφραση βουλήσεως των Ιεραρχιών των κατά τόπους Συνόδων των Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Αλλά, και αυτή ακόμη η βούληση των Ιεραρχιών των κατά τόπους Συνόδων δεν πρέπει να είναι αυθαίρετη. Θα έπρεπε οι Ιεραρχίες των Εκκλησιών, πριν πάρουν μια τέτοια απόφαση, να εξετάσουν, εάν ήρθησαν τα αίτια, που καθιστούν τον Παπισμό αιρετική παρασυναγωγή και τον Πάπα αιρεσιάρχη. Εάν δηλαδή οι αιρετικοί παπικοί αποκήρυξαν τις αιρετικές τους διδασκαλίες, ιδίως το Filioque, το πρωτείο εξουσίας, το αλάθητο του Πάπα και την δαιμονική και επάρατη Ουνία, και επανήλθαν στην Ορθόδοξο πίστη, πράγμα που δεν συμβαίνει. Τέλος, μια τέτοια απόφαση θα έπρεπε να είναι κατά πάντα σύμφωνη με την εν γένει Ιεροκανονική και Αγιοπατερική παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Εάν ίσχυαν οι παραπάνω προϋποθέσεις, τότε και μόνον τότε ας είχαν κοινωνία με τον πάπα Ρώμης.

Το ενσυνείδητο ορθόδοξο πλήρωμα της Εκκλησίας μας λυπάται βαθύτατα, αγωνιά και οργίζεται για την καταστρατήγηση της Ορθοδόξου διδασκαλίας και θεολογίας εκ μέρους των οικουμενιστών.

Σε όλους αυτούς τους σχεδόν αμετανοήτους Οικουμενιστές απευθύνεται ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, όπως απευθύνθηκε άλλοτε εν ζωή με γράμμα του προς τον πατριάρχη Αντιοχείας κυρό Ιγνάτιο, και τους απαντά : «Οι της του Χριστού Εκκλησίας, της αληθείας εισί˙ και οι μη της αληθείας όντες, ουδέ της του Χριστού Εκκλησίας εισί»[14], δηλ. «αυτοί που είναι με την Εκκλησία του Χριστού, αυτοί είναι με την αλήθεια˙ και αυτοί που δεν είναι με την αλήθεια, δεν είναι ούτε με την Εκκλησία του Χριστού». Οι Οικουμενιστές δεν είναι με την αλήθεια ούτε με την Εκκλησία του Χριστού. Παραλλήλως, το Συνοδικό της Ορθοδοξίας, μέσω των κατά Βαρλαάμ και Ακινδύνου κεφαλαίων, απευθύνεται σ΄αυτούς με ιδιαίτερη αυστηρή και σκληρή γλώσσα : 

- Βαρλαάμ Καλαβρώ, Γρηγορίω Ακινδύνω, Προχώρω Κυδώνι, Νικηφόρω Γρηγορά, Γεωργίω Λαπίθη και τοις οπαδοίς και διαδόχοις αυτών, ανάθεμα (γ΄).

- Τω κανονικώς ανυποστάτω και εκπεσόντι αιρεσιάρχη Πάπα και Πατριάρχη Παλαιάς Ρώμης Φραγκίσκω τω Α΄ και τοις αυτώ κοινωνούσι, ανάθεμα (γ΄).

Θα μπορούσαμε ποτέ να διανοηθούμε τον αντιπαπικό άγιο Γρηγόριο Παλαμά, αλλά και τους άλλους αντιπαπικούς αγίους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, να συγχαίρουν τον αιρεσιάρχη πάπα επί τη εκλογή του, να παρίστανται στην «ενθρόνισή» του, να του προσφέρουν δώρα, να συμπροσεύχονται, να ανταλλάσουν λειτουργικό ασπασμό, να ασπάζονται το χέρι του, να τον φιλοφρονούν και να του υποκλίνονται; Ας επιλέξουμε με ποιόν θα πάμε και ποιους θα ακολουθήσουμε. Με το θηρίον ή με το εσφαγμένον Αρνίον; Με τον αντίχριστο αιρεσιάρχη πάπα και τους σχεδόν αμετανοήτους οικουμενιστές ή με τον Χριστό και τους Αγίους;

[1] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ, Λόγος αποδεικτικός περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος Α΄, εκδ. Γρηγόριος Παλαμάς, Θεσ/κη 1981, ΕΠΕ 1 Πρόλογος 3-4, σ. 68.

[2] Ό. π., Πρόλογος 20-26, σ. 68.

[3] Ό. π., 4, 19-24, σ. 84.

[4] Ό. π., 4, 32, σ. 86.

[5] ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΧΡΣΤΟΦΟΡΙΔΗΣ, Οι ησυχαστικές έριδες κατά τον 14ο αιώ., Β΄ έκδ. Παρατηρητής, Θες/κη 1993.

[6] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ, Επιστολή προς τον ευλαβέστατον μοναχόν κυρ Διονύσιον, ΕΠΕ 4,  404.

[7] imp.gr,  Ανακοινωθέν περί της Καταλήψεως του πρεσβυγενούς Θρόνου της Παλαιάς Ρώμης, εν Πειραιεῖ  τῇ 19ῃ Μαρτίου 2013 και Ανακοινωθέν Οι σχέσεις του Πάπα με την Δικτατορία της Αργεντινής εν Πειραιεῖ  τῇ 22α Μαρτίου 2013

[8] http://aktines.blogspot.gr/2013/03/hanukkah.html

[9] http://www.romfea.gr/patriarxeia/patriarxeia/patriarxeio-mosxas/16010-2013-03-14-19-49-26

 http://www.romfea.gr/patriarxeia/tapatriarxeia/patriarxeio-servias/16016-2013-03-15-01-07-56

  http://www.romfea.gr/ekklisies/ekklisia-tis-ellados/16023-2013-03-15-10-21-16

 http://www.romfea.gr/patriarxeia/patriarxeia/patriarxeio-antioxeias/16039-2013-03-16-11-32-10                                                         

  http://www.amen.gr/article12848    http://www.amen.gr/article12861  http://www.amen.gr/article12993

[10] http://www.romfea.gr/epikairotita/16029-oikoumenikos-sxisma

[11] http://thriskeftika.blogspot.gr/2013/03/blog-post_6926.html

[12] http://www.romfea.gr/patriarxeia/patriarxeia/patriarxeio-mosxas/16077-2013-03-19-09-47-00

  http://aktines.blogspot.gr/2013/03/blog-post_538.html

  http://www.romfea.gr/oikoumeniko-patriarxeio/oikoumeniko-patriarxeio/16065-2013-03-18-14-53-03

  http://www.romfea.gr/ekklisies/ekklisia-tis-kiproy/16107-2013-03-21-07-33-13

[13] http://thriskeftika.blogspot.gr/2013/02/blog-post_7767.html

[14] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ, Γράμμα προς τον Πατριάρχην Αντιοχείας Ιγνάτιον, ΕΠΕ

ΑΛΛΟ ΕΝΑ  ΚΕΙΜΕΝΟ  ΑΠΟ  ΚΛΗΡΙΚΟ  ΤΟΥ  ΝΕΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΠΟΥ  ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗ  ΤΗΝ  ΑΙΡΕΣΗ  ΤΟΥ ΝΕΟΗΜΕΡΟΛΟΓΗΤΙΚΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ!!  ΟΣΟΙ  ΞΕΡΟΥΝ ΚΑΙ  ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ  ΤΙ  ΕΙΝΑΙ  Η  ΕΚΚΛΗΣΙΑ  ΩΣ  ΣΩΜΑ  ΧΡΙΣΤΟΥ  ΑΣ  ΑΝΑΛΟΓΙΣΘΟΥΝ  ΠΟΥ  ΒΡΗΣΚΟΝΤΑΙ!!!  ΣΤΗΝ  ΕΚΚΛΗΣΙΑ  ΤΟΥ  ΧΡΙΣΤΟΥ??? Η ΣΤΗΝ  ΕΚΚΛΗΣΙΑ  ΤΟΥ  ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΥ!!

ΑΙ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑΙ ΤΟΥ 1948 ΩΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΟΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ.

http://www.egoch.org/files/37194479.pdf

Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ Ὁμολογιακή καί Κανονική θεώρησις

Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ

Ὁμολογιακή καί Κανονική θεώρησις

Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου

Κατ’ ἀρχήν θά πρέπει νά ἀπαντηθεῖ τό ἐρώτημα, τι ἦταν ἀπ’ ἀρχῆς ἡ Ρωσική Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς (ΡΟΕΔ), ὥστε νά κατανοηθεῖ ἡ σημερινή κανονική κατάσταση τῶν διαφόρων ὁμάδων – «Συνόδων» πού προέκυψαν μετά τήν διάλυσή της, καθώς ἐπίσης καί τοῦ εὑρύτερου Φλωρινικοῦ χώρου, ὁ ὁποῖος ἔλκει τήν διαδοχή ἀπό αὐτήν.

Τά στοιχεῖα πού ὑπάρχουν ἀποδεικνύουν, ὅτι ἡ ΡΟΕΔ εἶναι ἕνα δημιούργημα πολιτικῆς σκοπιμότητος. Προέκυψε ἐπειδή ὁ ἱδρυτής της, φιλομοναρχικός Μητροπ. Κιέβου Ἀντώνιος (Κραποβίτσκυ, + 1936), ἀπέτυχε νά ἐκλεγεῖ Πατριάρχης Μόσχας τό 1917 (ἐνῶ εἶχε ἐξασφαλίσει τίς ψήφους τῶν περισσοτέρων μελῶν τῆς Πανρωσικῆς Συνόδου, διότι ἡ ἐκλογή ἔγινε μέ κλήρο) καί ὑποχρεώθηκε νά διαφύγει στή Δύση, ὅπου ὀργάνωσε τήν ΡΟΕΔ καί ἐργάσθηκε γιά τήν παλινόρθωση τῆς Δυναστείας τῶν Ρωμανώφ στή Ρωσία.

Περί ταπεινοφροσύνης ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

Περί ταπεινοφροσύνης ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

Περί ταπεινοφροσύνης

(Διά τήν ὑψίστην ταπεινοφροσύνην, ἡ ὁποία ἀποκτᾶται μέ μυστικόν τρόπον καί ἐξολοθρεύει τά πάθη)

ΕΚΕΊΝΟΣ πού θέλει νά διηγῆται μέ λόγια αἰσθητά τήν αἴσθησι καί τήν ἐνέργεια τῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου στήν κυριολεξία της, καί τῆς ἁγίας ταπεινοφροσύνης καθώς πρέπει, καί τῆς μακαρίας ἁγνότητος ἀληθινά, καί τῆς θείας ἐλλάμψεως παραστατικά,   καί   τοῦ   φόβου   τοῦ   Θεοῦ   πραγματικά,   καί   τῆς   ἐσωτερικῆς πληροφορίας ἀλάνθαστα, καί φαντάζεται ὅτι θά δώση νά καταλάβουν αὐτά τά πράγματα μέ τήν ἐξήγησί του ὅσοι δέντά   ἔχουν   γευθῆ   προσωπικῶς,   αὐτόςὁμοιάζει μέ ἐκεῖνον πού θέλει νά ἐξηγήση μέ λόγια καί παραδείγματα, πόσο γλυκό εἶναι τό μέλι σέ ἐκείνους πού ποτέ δέν τό ἐγεύθηκαν. Καί ὁ μέν δεύτερος ἄδικα φιλολογεῖ, γιά νά μήν εἰπῶ βαττολογεῖ, ὁ δέ πρῶτος ἤ ἀγνοεῖ αὐτά πού διηγεῖται ἤ ἐμπαίζεται ὑπερβολικά ἀπό τήν κενοδοξία.2. Ὁ παρών λόγος παρουσίασε ἐνώπιον μας πρός ἐξέτασι ἕναν θησαυρό, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται ἀσφαλισμένος  μέσα  σέ  ὀστράκινα σκεύη ἤ καλύτερα σέ ἀνθρώπινα σώματα.   Ἕνα θησαυρό πού ἡ ποιότης του δέν μπορεῖ καθόλου νά κατανοηθῆ μέ λόγια. Ἔχει δέ ὁ θησαυρός αὐτός ἀπ' ἔξω μόνο μία ἐπιγραφή, ἡ ὁποία εἶναι ἀκατανόητη  καί  παρέχει  πολλήν  καί ἀτέλειωτη ἐρευνητική προσπάθεια σέ ὅσους ζητοῦν νά τήν ἐξηγήσουν μέ λόγια. Καί ἡ ἐπιγραφή αὐτή ἔχει ὡς ἑξῆς: ''Η ΑΓΙΑ ΤΑΠΕΙΝΩΣΙΣ''. 3. Ὅσοι ὁδηγοῦνται ἀπό τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἄς εἰσέλθουν μαζί μας στό νοερό καί πάνσοφο τοῦτο συνέδριο καί ἄς κρατοῦν νοερῶς στά χέρια τους θεόγραπτες πλάκες γνώσεως.

Ἄρχισε λοιπόν τό συνέδριο. Συγκεντρωθήκαμε καί συζητήσαμε καί ἐρευνήσαμε ἐξεταστικά τήν σημασία τῆς σπουδαίας αὐτῆς ἐπιγραφῆς.   Ἕνας ἔλεγε ὅτι ταπεινοφροσύνη εἶναι τό λησμονῆς ἀμέσως τά κατορθώματά σου. Ἄλλος, τό νά θεωρῆς τόν ἑαυτόν σου πιό τελευταῖο καί πιό ἁμαρτωλό ἀπό ὅλους. Ἄλλος, τό νά

γνωρίσης καλά μέ τον νοῦ σου τήν ἰδική σου ἀδυναμία καί ἀσθένεια. Ἄλλος, τό νά προλαμβάνης σέ φιλονεικίες νά διαλύης πρῶτος τήν ὀργή. Ἄλλος, τό νά γνωρίζης καλά τήν χάρι καί τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ. Καί ἕνας ἄλλος πάλι, τό νά αἰσθάνεσαι ψυχική συντριβή καί νά ἀπαρνῆσαι τό ἰδικό σου θέλημα.

Καί ἐγώ ἀφοῦ τά ἄκουσα ὅλα αὐτά, καί ἀφοῦ τά ἐξέτασα μόνος μου μέ πολλή περίσκεψι καί προσοχή, δέν κατώρθωσα μέ ὅσα ἄκουσα νά καταλάβω τήν ἔννοια τῆς μακαρίας ταπεινοφροσύνης. Γι' αὐτό ὡς ἔσχατος ὅλων, ἀφοῦ ἐμάζευσα ὅπως ὁ σκύλος τά ψίχουλα πού ἔπεσαν ἀπό τό τραπέζι τῶν γνωστικῶν ἐκείνων καί μακαρίων Πατέρων, κατέληξα στόν ἑξῆς ὁρισμό:

Ἡ  ταπεινοφροσύνη  εἶναι  ἀνώνυμη  χάρις  τῆς  ψυχῆς,  ἡ  ὁποία  μπορεῖ  νά ὀνομασθῆ μόνο ἀπό ὅσους τήν ἐδοκίμασαν ἐκ πείρας. Εἶναι ἀνέκφραστος πλοῦτος, ὀνομασία τοῦ Θεοῦ, δωρεά τοῦ Θεοῦ, ἐφ' ὅσον Ἐκεῖνος λέγει: ''Μάθετε οὐκ ἀπ' Ἀγγέλου, οὐκ ἀπ' ἀνθρώπου, οὐκ ἀπό δέλτου, ἀλλ' ἀπ ἐμοῦ'', δηλαδή ἀπό τήν ἐνοίκησί μου καί τήν ἔλλαμψί μου καί τήν ἐνέργειά μου μέσα σας, ''ὅτι πρᾶός εἰμι καί ταπεινός τῆ καρδία καί τῶ λογισμῶ καί τῶ φρονήματι, καί εὑρήσετε  ἀνάπαυσιν  πολέμων  καί  κουφισμόν  λογισμῶν  ταῖς  ψυχαῖς  ὑμῶν'' (πρβλ. Ματθ. ια' 29).

4. Διαφορετική εἶναι ἡ ὄψις πού παρουσιάζει ἡ ὁσία αὐτή ἄμπελος ὅταν ἀκόμη ἐπικρατῆ ὁ χειμώνας τῶν παθῶν, καί διαφορετική ὅταν πλέον ἔλθη ἡ ἄνοιξις (καί ἡ ἔναρξις) τῶν καρπῶν, καί διαφορετική ὅταν φθάση τό θέρος τῶν ἀρετῶν, παρ' ὅλον ὅτι ὅλες αὐτές οἱ ὄψεις συμβάλλουν σέ μία καί τήν αὐτή εὐφροσύνη καί καρποφορία. Γι' αὐτό ἐμφανίζει καί τά ἀντίστοιχα σημάδια καί τίς ἀποδείξεις τῶν κατά καιρούς καρπῶν της.

5. Ὅταν ἀρχίζη νά ἀνθίζη μέσα μας ἡ σταφυλή τῆς ὁσίας αὐτῆς ἀμπέλου, αἰσθανόμεθα πάραυτα κόπωσι καί μῖσος πρός κάθε ἀνθρώπινη δόξα καί ἔπαινο, ἐνῶ συγχρόνως ἐξορίζομε ἀπό μέσα μας τόν θυμό καί τήν ὀργή. Ὅσο δέ ἐν τῶ μεταξύ προχωρεῖ κατά τήν πνευματική ἡλικία μέσα στήν ψυχή, ἡ βασίλισσα αὐτή τῶν ἀρετῶν, κάθε καλό πού ἐκτελοῦμε τό θεωροῦμε μηδέν ἤ μᾶλλον βδέλυγμα. Κυρίως συλλογιζόμαστε ὅτι κάθε ἡμέρα πού περνᾶ αὐξάνει τό φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν καί ἀμελειῶν, πού σκορπίζουν τόν πλοῦτο τῆς ψυχῆς.

Τό δέ πλῆθος τῶν χαρισμάτων πού μᾶς χορηγεῖ ὁ Θεός τό βλέπομε σάν αἰτία μεγαλυτέρας τιμωρίας, γιατί δέν μᾶς ἀξίζει. Ἔτσι ὁ νοῦς ἀσφαλίζεται ἀπό τούς κλέπτες κλεισμένος μέσα στό βαλάντιο τῆς μετριοφροσύνης. Ἀκούει μόνο τά κτυπήματα καί τά παιγνίδια τους, χωρίς νά ἐπηρεάζεται καθόλου ἀπό αὐτά. Καί τοῦτο, διότι ἡ μετριοφροσύνη εἶναι ταμεῖο ἀπαραβίαστο.

6. Ἐτολμήσαμε δι' ὀλίγων νά φιλοσοφήσωμε γιά τήν ἄνθησι καί τήν μικρή ἀνάπτυξι τούτου τοῦ ἀειθαλοῦς καρποῦ. Ἀλλά γιά τό ποιό εἶναι τό τέλειο βραβεῖο, ὁ τέλειος καρπός τῆς ἱερᾶς αὐτῆς ἀρετῆς, ὅσοι εἶσθε οἰκεῖοι τοῦ Κυρίου, ἐρωτήσατε τόν Κύριον. Γιά τήν ποσότητα καί μεγαλωσύνη τῆς ὁσίας αὐτῆς ἀρετῆς δέν εἶναι δυνατόν νά ὁμιλήσω. Γιά τήν ποιότητά της πάλι εἶναι ἀκόμη πιό ἀδύνατο.

Ἔτσι ἄς ἐπιχειρήσωμε πάλι νά ὁμιλήσωμε γιά τίς ἰδιότητές της σύμφωνα μέ τήν σκέψι πού ἦλθε στόν νοῦ μας.

7. Ἡ μετάνοια πού γίνεται μέ συνεχῆ φροντίδα καί τό πένθος πού εἶναι καθαρισμένο ἀπό κάθε κηλῖδα καί ἡ ὁσιωτάτη τῶν ἀρχαρίων ταπείνωσις διαφέρουν καί διακρίνονται μεταξύ τους ὅσο ὁ ἄρτος ἀπό τήν ζύμη καί τό ἀλεύρι. Διότι συντίβεται πρῶτα ἡ ψυχή καί λεπτύνεται μέ τήν πραγματική μετάνοια.

Ἔπειτα ἐνώνεται κατά κάποιον τρόπο καί, ἄς τό εἰπῶ ἔτσι, συμφύρεται μέ τόν Θεόν μέ τό ὕδωρ τοῦ ἀληθινοῦ πένθους. Ἐν συνεχεία, ἀφοῦ ἀνάψη μέ τό πῦρ τοῦ Κυρίου, ἐμφανίζεται ὡς στερεός ἄρτος ἡ μακαρία ταπείνωσις, ἡ ἄζυμος καί ἄτυφος, (ἡ ὁποία δηλαδή εἶναι ἀπηλλαγμένη ἀπό τήν ζύμη τῆς κακίας καί τήν ὑπερηφάνεια).

Καί ὅπως κάθε μία ἀπό τίς τρεῖς αὐτές ἀρετές, τίς ὅμοιες μέ τρίπλοκη ἁλυσίδα ἤ καλύτερα   μέ   οὐράνιο   τόξο,   ἐμφανίζει   τήν   ἴδια   δύναμι   καί   ἐνέργεια   καί ἀποβλέπει στόν ἴδιο στόχο, θά πρέπει ὁπωσδήποτε νά ἔχουν μεταξύ τους καί τίς ἰδιότητες κοινές. Ἔτσι ὅποιο θά ὀνομάσης σημάδι τῆς μιᾶς, θά τό εὕρης νά εἶναι γνώρισμα καί τῆς ἄλλης.

Αὐτό δέ πού εἶπα θά προσπαθήσω μέ συντομία νά τό ἀποδείξω καί νά τό ἐπικυρώσω.

8. Πρώτη καί ἐξαιρετική ἰδιότης τῆς ὡραίας καί ἀξιοθαύμαστης αὐτῆς τριάδος εἶναι ἡ μετά πολλῆς χαρᾶς ὑποδοχή τῆς ἀτιμίας, τήν ὁποία δέχεται μέ ἀνοικτά τά χέρια καί τήν ἐναγκαλίζεται, μέ τήν σκέψι ὅτι καταπαύει καί κατακαίει ψυχικές ἀσθένειες καί μεγάλες ἁμαρτίες. Δεύτερο γνώρισμά της εἶναι ἡ ἐξαφάνισης κάθε ἐκδηλώσεως θυμοῦ, καθώς καί ἡ μετριοφροσύνη γι' αὐτή τήν ἐπιτυχία. Ἡ τρίτη δέ καί ἀνωτέρα βαθμίδα εἶναι ἡ ἀναμφίβολος ἀμφιβολία γιά τήν ἰσχύ τῶν καλῶν μας ἔργων, καθώς καί ἡ συνεχής ἔφεσις γιά μάθησι.

9. Ὅπως ''τέλος νόμου καί προφητῶν Χριστός, εἰς δικαιοσύνην παντί τῶ πιστεύοντι'' (Ρωμ. ι' 4), ἔτσι καί τέλος τῶν ἀκαθάρτων παθῶν σέ καθέναν πού δέν προσέχει εἶναι ἡ κενοδοξία καί ἡ ὑπερηφάνεια. Μέ τό νά τίς φονεύη δέ αὐτές ἡ νοερά ἔλαφος τῆς ταπεινοφροσύνης, διαφυλάττει ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος συζῆ μαζί της ἀπρόσβλητον ἀπό κάθε θανατηφόρο δηλητήριο. Ποῦ νά ἐμφανισθῆ ἀλήθεια σ' αὐτήν τό δηλητήριο τῆς ὑποκρισίας; Ποῦ τό δηλητήριο τῆς καταλαλιᾶς; Ποῦ νά ἐμφωλεύση σ' αὐτήν ὄφις; Καί ἐάν πάλιν ἐμφωλεύση, δέν θανατώνεται καί δέν ἐξαφανίζεται, ὅταν τραβηχθῆ ἔξω ἀπό τήν καρδιά καί φανερωθῆ; Δέν συναντᾶς σέ ὅποιον συνδέεται μέ αὐτήν μῖσος οὔτε κάποια μορφή ἀντιλογίας οὔτε καμμία ὀσμή ἀπειθαρχίας, ἐκτός ἄν τυχόν πρόκειται γιά θέματα πίστεως.

10. Ὅποιος τήν ἐνυμφεύθη εἶναι ἤπιος, προσηνής, εὐκατάνυκτος, εὐσπλαγχνικός περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλον. Εἶναι ἀκόμη γαλήνιος, χαρωπός, εὐκολοκυβέρνητος, ἄλυπος, ἄγρυπνος, ἄοκνος, καί -γιατί νά λέγω πολλά;- ἀπαθής· ἀφοῦ ''ἐν τῆ ταπεινώσει ἡμῶν ἐμνήσθη ἡμῶν ὁ Κύριος καί ἐλυτρώσατο ἡμᾶς ἐκ τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν'' (Ψαλμ. ρλε' 23-24) καί ἐκ τῶν παθῶν καί μολυσμῶν.

11. Ὁ ταπεινόφρων μοναχός δέν πολυεξετάζει τά ἄρρητα μυστήρια, ἐνῶ ὁ ὑπερήφανος ἐρευνᾶ τά ἀκατάληπτα κρίματα τοῦ Θεοῦ.

12. Σέ κάποιον ἀπό τούς πλέον γνωστικούς ἀδελφούς παρουσιάσθηκαν ἀφθαλμοφανῶς οἱ δαίμονες καί τόν ἐμακάρισαν. Αὐτός δέ ὁ πάνσοφος τούς ἀπήντησε: '' Ἐάν σταματήσετε νά μέ ἐπαινῆτε μέ τούς λογισμούς πού φέρνετε

στήν ψυχή μου, τότε ἐξ αἰτίας τῆς ἀναχωρήσεώς σας θά θεωρήσω τόν ἑαυτόν μου μέγαν. Ἐάν ὅμως δέν σταματήσετε νά μέ ἐπαινῆτε, τότε ἀπό τούς ἰδικούς σας  ἐπαίνους  θά  συλλογίζωμαι  τήν  ἰδική  μου  ἀκαθαρσία,  ἐφ'  ὅσον  εἶναι

''ἀκάθαρτος   παρά   Κυρίω   πᾶς   ὑψηλοκάρδιος''   (Παροιμ.   ις'   5).   Ἢ   λοιπόν

ἀναχωρεῖτε καί γίνομαι ἀμέσως μέγας ἤ συνεχίζετε νά μέ ἐπαινῆτε καί ἀποκτῶ μέ τήν συνεργία σας περισσότερη ταπείνωσι''. Οἱ δαίμονες ἀμέσως κατεπλάγησαν διότι δέν εἶχαν τί νά τοῦ ἀπαντήσουν καί ἔγιναν ἄφαντοι.

13. Νά μήν εἶναι ἡ ψυχή σου ὡς πρός τό ζωοποιό τοῦτο νᾶμα, δηλαδή τήν ταπείνωσι, λάκκος πού ἄλλοτε τήν ἀναβλύζει καί ἄλλοτε πάλι στερεύει ἀπό τόν καύσωνα τῆς φιλοδοξίας καί της ἐπάρσεως, ἀλλά πηγή ἀπαθείας πού πάντοτε θά ἀναβλύζη ἀπό τά βάθη της ποταμό ὁλόκληρο ταπεινοφροσύνης. Γνώριζε, ὦ φίλε μου, ὅτι οἱ κοιλάδες εἶναι ἐκεῖνες πού πληθαίνουν μέσα τους τό σιτάρι καί τόν πνευματικό καρπό. Κοιλάδα σημαίνει ψυχή ταπεινωμένη ἀνάμεσα σέ ὄρη, (δηλαδή ἀνάμεσα σέ πνευματικές ἀρετές), ἡ ὁποία πάντοτε εἶναι χωρίς ὑπερηφάνεια καί πάντοτε παραμένει ἀμετακίνητη.

14. Δέν  λέγει ὁ  Ψαλμωδός  ''ἐνήστευσα'' οὔτε ''ἀγρύπνησα''  οὒτε ''ἐκοιμήθηκα κατά γῆς'', ἀλλά ''ἐταπεινώθην, καί ἔσωσέ με συντόμως ὁ Κύριος'' (πρβλ. Ψαλμ. ριδ'  6).  Ἡ  μέν  μετάνοια  μᾶς  ἀνεγείρει,  τό  δέ  πένθος  κρούει  τήν  πύλη  τοῦ οὐρανοῦ, ἡ δέ ὁσία ταπείνωσις τήν ἀνοίγει. Ἐγώ δέ ὁμολογῶ καί προσκυνῶ τήν τριάδα μέσα στήν μονάδα καί τήν μονάδα μέσα στήν τριάδα.

15. Ὅλα ὅσα βλέπονται τά φωτίζει ὁ ἥλιος, καί ὅλα ὅσα γίνονται μέ λογική τά ἐνισχύει ἡ ταπείνωσις. Ὅταν ἀπουσιάζη τό φῶς, ὅλα εἶναι ζοφώδη, καί ὅταν ἀπουσιάζη ἡ ταπείνωσις, ὅλα τά κατορθώματά μας εἶναι ἄχρηστα.

16.   Ἕνας χῶρος σέ ὁλόκληρη τήν κτίσι εἶδε μία μόνο φορά τόν ἥλιο. Καί ἕνας μόνο λογισμός πολλές φορές προξένησε ταπείνωσι. Μία καί μόνη ἡμέρα αἰσθάνθηκε   ὅλος   ὁ   κόσμος   ἀγαλλίασι.   Καί   μία   μόνη   ὑπάρχει   ἀρετή,   ἡ ταπείνωσις, πού δέν μποροῦν νά τήν μιμηθοῦν οἱ δαίμονες.

17. Ἄλλο πρᾶγμα εἶναι τό νά ὑπερηφανεύεται κανείς, καί ἄλλο τό νά μήν ὑπερηφανεύεται, καί ἄλλο τό νά ταπεινώνεται. Ὁ πρῶτος καθημερινῶς κρίνει τούς ἄλλους· ὁ δέυτερος δέν κρίνει τούς ἄλλους, πλήν ὅμως δέν κατακρίνει καί τόν   ἑαυτόν   του·   ὁ   δέ   τρίτος,   ἄν   καί   ἀπηλλαγμένος   ἀπό   τήν   καταδίκη, καταδικάζει ὁ ἴδιος συνεχῶς τόν ἑαυτόν του.

18. Ἄλλο πρᾶγμα εἶναι τό νά ταπεινοφρονῆ κανείς, καί ἄλλο τό νά ἀγωνίζεται νά ταπεινοφρονῆ, καί ἄλλο τό νά ἐπαινῆ τόν ταπεινόφρονα. Τό πρῶτο εἶναι τῶν τελείων, τό δεύτερο τῶν ἀληθινῶν ὑποτακτικῶν, καί τό τρίτο ὅλων τῶν πιστῶν.

19. Ἐκεῖνος πού ἔχει γίνει ταπεινός βαθειά καί ἐσωτερικά, δέν κλέπτεται καί δέν ζημιώνεται ἀπό λόγους χειλέων. Διότι δέν προφέρει ἡ θύρα τοῦ στόματος ὅ,τι δέν ἔχει ὁ θησαυρός τῆς καρδιᾶς.

20. Ὁ ἵππος πού εἶναι μόνος του, πολλές φορές τοῦ φαίνεται πώς τά καταφέρνει στό τρέξιμο, ὅταν ὅμως εὑρίσκεται μαζί μέ ἄλλους ἵππους, τότε ἀντιλαμβάνεται τήν νωθρότητά του.

21. Ἐάν ὁ λογισμός δέν καυχᾶται πλέον γιά φυσικά προτερήματα, αὐτό εἶναι σημάδι ὅτι ἀρχίζει νά ἔρχεται ἡ ὑγεία. Ἀντιθέτως ὅσο ὀσφραίνεται ἀκόμη ἐκείνη τήν δυσοσμία, δέν αἰσθάνεται τοῦ πνευματικοῦ μύρου τήν εὐωδία.

22. Ὁ ἐραστής μου, εἶπε ἡ ὁσία ταπείνωσις, δέν ἐπιπλήττει, δέν καταδικάζει τούς ἂλλους, δέν ἐπιζητεῖ πρωτεῖα, δέν χρησιμοποιεῖ σοφιστεῖες, ἓως ὣτου ἑνωθῆ μαζί μου, διότι μετά τήν ἓνωσί μας δέν ὑπόκειται πλέον στόν νόμο.

23. Σέ κάποιον ἀγωνιστή πού προσπαθοῦσε νά κατακτήση τήν μακαρία ταπείνωσι, οἱ ἀνόσιοι δαίμονες ἔσπερναν ἐπαίνους στήν καρδιά. Ἐκεῖνος τότε μηχανᾶται κατόπιν θείου φωτισμοῦ κάποιο εὐσεβές τέχνασμα, γιά νά νικήση τήν πονηρία τῶν δαιμόνων. Σηκώνεται λοιπόν ἀμέσως καί γράφει στόν τοῖχο τοῦ κελλίου του τά ὀνόματα τῶν πλέον ὑψηλῶν ἀρετῶν, δηλαδή τῆς τελείας ἀγάπης, τῆς ἀγγελικῆς ταπεινοφροσύνης, τῆς καθαρᾶς προσευχῆς, τῆς ἀφθάρτου ἁγνότητος καί τῶν παρομοίων. Ὁσάκις λοιπόν ἄρχιζαν νά τόν ἐπαινοῦν οἱ λογισμοί, τούς ἔλεγε: '' Ἄς πᾶμε νά κάνουμε τόν ἔλεγχο''. Πλησιάζοντας δέ στόν τοῖχο ἐδιάβαζε τά ὀνόματα τῶν ἀρετῶν καί ἀπευθυνόμενος στόν ἑαυτόν του ἐκραύγαζε: ''Ὅταν τίς ἀποκτήσης αὐτές, ἄς γνωρίζης ὅτι ἀκόμη εὑρίσκεσται μακρυά ἀπό τόν Θεόν''.

24. Ποία εἶναι ἡ δύναμις καί ἡ οὐσία τούτου τού ἡλίου, (δηλαδή τῆς ταπεινοφροσύνης), δέν μποροῦμε νά τήν παρουσιάσωμε. Μόνο ἀπό τίς ἐνέργειές της καί ἀπό τίς ἰδιότητές της κατορθώνομε νά κατανοήσωμε τήν βαθύτερη οὐσία της.

25. Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι θεϊκή σκέπη πού σκεπάζει τούς ὀφθαλμούς μας, γιά νά μή βλέπωμε τά κατορθώματά μας. Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἄβυσσος εὐτελείας, ἀπρόσβλητη ἀπό κάθε κλέπτη. Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ''πύργος ἰσχύος ἀπό προσώπου ἐχθροῦ'' (Ψαλμ. ξ' 4). ''Ὁ ἐχθρός δέν ἔχει νά ὠφεληθῆ ἀπό αὐτόν, τόν ταπεινό, καί ὁ υἱός ἤ μᾶλλον ὁ λογισμός τῆς ἀνομίας δέν θά μπορέση νά τόν κακοποιήση. Ἀντιθέτως δέ αὐτός θά κατακόψη ἐνώπιόν του ὅλους τούς ἐχθρούς του καί ὅσους τόν μισοῦν θά τούς κατατροπώση'' (πρβλ. Ψαλμ. πη' 23).

26. Ὁ μεγάλος τοῦτος ἰδιοκτήτης τοῦ ἰδικοῦ του πλούτου, δηλαδή ἡ ταπείνωσις, ἀντιλαμβάνεται μέσα στήν ψυχή καί ἄλλα ἐκλεκτά γνωρίσματα, ἐκτός ἀπό ὅλα ἐκεῖνα πού προαναφέραμε. Διότι ἐκεῖνα πού προαναφέραμε, ἐκτός ἀπό ἕνα, ὑποδηλώνουν ἁπλῶς στούς ἄλλους τόν πνευματικό πλοῦτο.

27. Θά γνωρίσης καί δέν θά ἀπατηθῆς ὅτι ἀπέκτησες μέσα σου τήν ὁσία αὐτή οὐσία, δηλαδή τήν ταπείνωσι, ἀπό τό πλῆθος τοῦ ἀρρήτου φωτός καί ἀπό τόν ἀπερίγραπτο ἔρωτα τῆς προσευχῆς. Πρίν κατακτηθοῦν αὐτά προηγεῖται μία κατάστασις, κατά τήν ὁποία ἡ καρδιά δέν περιφρονεῖ τούς ἁμαρτάνοντας οὔτε κατακρίνει τά ἁμαρτήματά τους. Καί πρίν ἀπό αὐτήν τήν κατάστασι προηγεῖται ἄλλη, κατά τήν ὁποία ἡ καρδιά μισεῖ κάθε κενοδοξία.

28.  Ὅποιος  ἐπέτυχε  τήν  πλήρη  γνῶσι  τοῦ  ἑαυτοῦ  του,  αὐτός  ἔσπειρε  σέ  γῆ ἀγαθή.  Ὅποιος  δέν  ἔσπειρε  κατ'  αὐτόν  τόν  τρόπο,  δέν  πρόκειται  νά  ἰδῆ  νά ἀνθίζη μέσα του ἡ ταπεινοφροσύνη. Ὅποιος ἐπέτυχε τήν γνῶσι τοῦ ἑαυτοῦ του, αὐτός αἰσθάνθηκε τόν φόβο τοῦ Κυρίου, καί βαδίζοντας μέ τήν αἴσθησι αὐτή ἔφθασε στήν πύλη τῆς ἀγάπης.

29. Ἡ ταπείνωσις εἶναι ἡ πύλη τῆς οὐρανίου βασιλείας πού εἰσάγει σ' αὐτήν ὅσους τήν πλησιάζουν. Νομίζω ὅτι γι' αὐτήν εἶπε ὁ Κύριος: ''Καί εἰσελεύσεται ὁ βουλόμενος  καί  ἐξελεύσεται  ἀφόβως  ἐκ  τοῦ  βίου  καί  νομήν  εὑρήσει''  (πρβλ. Ἰωάν. ι' 9) καί χλόη μέσα στόν παράδεισο. Ὅλοι ὅσοι εἰσῆλθαν στήν μοναχική ζωή ἀπό ἄλλη θύρα αὐτοί εἶναι κλέπται καί λησταί τῆς ἰδικῆς τους ζωῆς (πρβλ. Ἰωάν. ι' 1).

30. Ὅσοι ἐπιζητοῦμε τήν ταπεινοφροσύνη ἄς μή παύωμε νά ἐξετάζωμε καί νά ἀνακρίνωμε τούς ἑαυτούς μας. Καί ὅταν αἰσθανώμεθα μέ τήν καρδιά μας ἀνώτερον σέ ὅλα τόν πλησίον, τότε εἶναι κοντά μας τό ἔλεος, (δηλαδή τό ἐκ Θεοῦ δῶρο τῆς ταπεινοφροσύνης).

31. Εἶναι ἀκατόρθωτο νά προέλθη ἀπό τό χιόνι φλόγα. Περισσότερο ὅμως ἀκατόρθωτο εἶναι νά εὑρεθῆ ταπείνωσις στούς ἑτεροδόξους, διότι τό κατόρθωμα αὐτό ἀνήκει μόνο στούς πιστούς καί ὀρθοδόξους καί μάλιστα σέ ὅσους ἐξ αὐτῶν ἔχουν καθαρθῆ ἀπό τά πάθη.

32. Οἱ περισσότεροι ἀπό ἐμᾶς ὀνομάζομε τούς ἑαυτούς μας ἁμαρτωλούς· ἴσως καί νά τό παραδεχώμαστε. Ἀλλά τήν ταπεινόφρονα καρδία τήν ἐλέγχει ἡ προσβολή καί ἡ ἐξουδένωσις ἐκ μέρους τῶν ἄλλων.

33. Ἐκεῖνος πού ἀγωνίζεται νά φθάση στό ἀκύμαντο λιμάνι τῆς ταπεινοφροσύνης, δέν θά παύση ποτέ νά χρησιμοποιῆ διαφόρους τρόπους καί λόγους   καί   σκέψεις   καί   ἐπινοήσεις   καί   ἔρευνες   καί   ἀναζητήσεις   καί ἐπιτηδεύματα καί  τεχνάσματα καί  εὐχές  καί  προσευχές, μέχρις ὅτου ἀπομακρύνη τό σκάφος τῆς ψυχῆς του ἀπό τήν παντοτεινά τρικυμιώδη θάλασσα τῆς οἰήσεως· καί τοῦτο, μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί μέ τρόπους ζωῆς πιό ταπεινούς καί πιό περιφρονημένους. Διότι ὅποιος εσώθηκε ἀπό αὐτήν, τήν οἴησι, εὔκολα σάν τόν τελώνη τακτοποιεῖ τά ὑπόλοιπα ἁμαρτήματά του.

34. Μερικοί, παρ' ὅλον ὅτι ἐσυγχωρήθηκαν γιά τά παλαιά τους ἁμαρτήματα, ἐν τούτοις τά ἐνθυμοῦνται μέχρι τέλους τῆς ζωῆς τους, χρησιμοποιῶντας αὐτά ὡς ἀφορμή ταπεινοφροσύνης καί μαστιγώνοντας μέ αὐτά τό μάταιο φρόνημα τῆς οἰήσεως. Ἄλλοι, ἀναλογιζόμενοι τό πάθος τοῦ Χριστοῦ, θεωροῦν πάντοτε τόν ἑαυτό τους χρεώστη. Ἄλλοι ἐξευτελίζουν τόν ἑαυτό τους μέ τά καθημερινά τους σφάλματα. Ἄλλοι κατέρριψαν στό ἔδαφος τήν ὑπερηφάνεια μέ τούς πειρασμούς καί  τίς  ἀσθένειες  καί  τά  πταίσματα  πού  κατά  καιρούς  τούς  συνέβησαν.  Καί ἄλλοι τέλος ἀπό τήν ἔλλειψι χαρισμάτων ἀπέκτησαν τήν μητέρα τῶν χαρισμάτων.

Εἶναι καί μερικοί ἄλλοι -δέν γνωρίζω ἄν ὑπάρχουν καί σήμερα- οἱ ὁποῖοι ταπεινώνουν τόν ἑαυτόν τους μέ τίς δωρεές τοῦ Θεοῦ. Ὅσο περισσότερο αὐξάνουν οἱ δωρεές τοῦ Θεοῦ, τόσο περισσότερο ταπεινώνουν τόν ἑαυτό τους, μέ τήν σκέψι ὅτι εἶναι ἀνάξιοι γιά ἕναν τέτοιο πλοῦτο. Καί ζοῦν μέ τήν συναίσθησι ὅτι καθημερινῶς αὐξάνει τό χρέος τῶν ἁμαρτιῶν τους. Τοῦτο εἶναι ἡ ταπείνωσις, τοῦτο ἡ μακαριότης, τοῦτο τό ἀνώτερο βραβεῖο.

35. Ὅταν ἰδῆς ἤ ἀκούσης ὅτι κάποιος μέσα σέ ὀλίγα ἔτη ἀπέκτησε πολύ μεγάλη ἀπάθεια, νά ξέρης ὅτι δέν ἐβάδισε ἄλλη, ἀλλά τούτη τήν μακαρία καί σύντομη ὁδό.

36. Ἀγάπη καί ταπείνωσις! Ἱερό ζεῦγος! Ἡ μία ὑψώνει καί ἡ ἄλλη συγκρατεῖ ὅσους ὑψώθηκαν καί δέν τούς ἀφήνει ποτέ νά πέσουν.

37. Ἄλλο εἶναι ἡ συντριβή καί ἄλλο ἡ ἐπίγνωσις καί ἄλλο ἡ ταπείνωσις. Ἡ συντριβή εἶναι γέννημα κάποιας πτώσεως, διότι ἐκεῖνος πού πίπτει συντρίβεται καί ἵσταται στήν προσευχή χωρίς παρρησία καί μέ ἐπαινετή ἀναίδεια, ἀκουμπῶντας σάν τσακισμένος στήν ράβδο τῆς ἐλπίδος καί ἀποδιώκοντας μέ αὐτή τόν κύνα τῆς ἀπογνώσεως.

Ἐπίγνωσις εἶναι ἡ ὀρθή γνῶσις τῶν μέτρων, στά ὁποῖα εὑρισκόμαστε, καθώς καί ἡ ἀδιάκοπη μνήμη τῶν μικρῶν σφαλμάτων.

Ταπείνωσις εἶναι  ἡ νοερά διδασκαλία  τοῦ  Χριστοῦ,  ἡ ὁποία φυλάσσεται ἀπό ὅσους τήν ἀξιώθηκαν στούς μυστικούς θαλάμους τῆς ψυχῆς, καί δέν μπορεῖ νά ἐκφρασθῆ μέ λόγια.

38. Ὅποιος λέγει ὅτι ὠσφράνθηκε καλά τήν εὠδία ἑνός τέτοιου μύρου καί συγχρόνως ὅταν ἀκούη ἐπαίνους συγκινεῖται κάπως ἡ καρδιά του ἤ βλέπει ὅτι δονεῖται ἀπό τήν δύναμι τῶν ἐπαινετικῶν λόγων, αὐτός, ἄς μήν ἀπατᾶται, ἔχει πλανηθῆ.

39. Ἄκουσα κάποιον νά λέγη ὁλοψύχως: ''Μή ἡμῖν, Κύριε, μή ἡμῖν, ἀλλ' ἤ τῶ ὀνόματί σου δός δόξαν'' (Ψαλμ. ριγ' 9). Καί τοῦτο, διότι ἐγνώριζε ὅτι ἡ φύσις τοῦ ἀνθρώπου δέν μπορεῖ ἔτσι μόνη της νά φυλαχθῆ ἀβλαβής ἀπό τήν δόξα.  Ἔλεγε ἀκόμη: ''Παρά σοῦ ὁ ἔπαινός μου ἐν ἐκκλησία μεγάλη'' (Ψαλμ. κα' 26), δηλαδή κατά τόν μέλλοντα αἰῶνα. Διότι προηγουμένως δέν μπορῶ νά σηκώσω τήν δόξα καί τόν ἔπαινο χωρίς κίνδυνο.

40.   Ἐάν   τοῦτο   ἀποτελῆ   ὅρο   καί   λόγο   καί   τρόπο   τῆς   πλέον   μεγάλης ὑπερηφανείας, δηλαδή τό νά ὑποκρίνεται κανείς ἀπό φιλοδοξία ἀρετές πού δέν ἔχει, ὁπωσδήποτε τοῦτο θά ἀποτελῆ τό σημάδι τῆς πλέον βαθειᾶς ταπεινοφροσύνης, τό νά παρουσιαζώμαστε δηλαδή σέ ἄλλους ὠς ἔνοχοι δῆθεν διαφόρων ἁμαρτημάτων, ὥστε νά ἐξευτελιζώμαστε.

Ἔτσι ἐνήργησε ἐκεῖνος πού ἐπῆρε στά χέρια του τό  ψωμί καί τό  τυρί.   Ἔτσι ἐκεῖνος πού ἀφήρεσε τό ἔνδυμά του καί ἐγύρισε τήν πόλι μέ ἀπάθεια, σάν ἀγωνιστής τῆς ἁγνότητος πού ἦταν. Δέν θά λάβουν ὑπ' ὄψιν τους αὐτοί οἱ ἀγωνισταί τόν σκανδαλισμό τῶν ἀνθρώπων, ἀφοῦ ἔχουν ἀποκτήσει τήν δύναμι νά πληροφοροῦν μυστικά μέ τήν προσευχή τους ὅλους γιά τήν ἀληθινή τους κατάστασι.

41. Ὅποιος φροντίζει γιά τό πρῶτο, δηλαδή γιά τήν ἀποφυγή τοῦ σκανδαλισμοῦ, αὐτός δείχνει ὅτι στερεῖται τό  δεύτερο, δηλαδή τήν δύναμι τῆς πληροφορίας. Διότι ὅταν ἔχωμε τόν Θεόν ἕτοιμο νά μᾶς ἐπακούη, ὅλα μποροῦμε νά τά κατορθώσωμε.  Νά  προτιμᾶς  νά  λυπῆς  τούς  ἀνθρώπους  μᾶλλον  καί  ὄχι  τόν Θεόν, διότι χαίρεται ὁ Θεός ὅταν μᾶς βλέπη νά ἐπιδιώκωμε τήν ἀτιμία, μέ τόν σκοπό νά πιέσωμε καί νά κτυπήσωμε καί νά ἐξοντώσωμε τήν ματαιότητα τῆς οἰήσεως.

42. Ἡ τελεία ξενιτεία εἶναι ἡ πρόξενος τῶν τόσο μεγάλων κατορθωμάτων, ἐφ' ὅσον μόνο οἱ πολύ μεγάλοι ἀντέχουν στό νά ἐμπαίζωνται ἀπό τούς γνωρίμους των.  (Οἱ  ἄλλοι  ἐπειδή  δέν  ἀντέχουν  ἄς  ἐπιζητοῦν  νά  ξενιτεύουν  καί  νά

ἀσκοῦνται ἀνάμεσα σέ ξένους καί ἀγνώστους ἀνθρώπους). Ἄς μή παραξενευθῆς γιά ὅσα εἶπα, διότι κανείς δέν μπορεῖ ν' ἀνεβῆ διά μιᾶς ὅλη τήν κλίμακα.

43. ''Θά μᾶς ἀναγνωρίσουν ὅλοι ὡς μαθητάς τοῦ Θεοῦ, ὄχι διότι μᾶς ὑποτάσσονται οἱ δαίμονες, ἀλλά διότι τά ὀνόματά μας ἔχουν γραφῆ στόν οὐρανό τῆς ταπεινώσεως'' (πρβλ. Λουκ. ι' 20).

44. Ἡ ἀκαρπία κάνει ὥστε οἱ κλάδοι τῶν λεγομένων κίτρων νά ἀνυψώνωνται μόνοι τους πρός τά ἐπάνω. Ὅταν ὅμως γείρουν πρός τά κάτω, ἀρχίζει γρήγορα ἡ καρποφορία. Ὅποιος τό συνέλαβε στόν νοῦ του, καταλαβαίνει τί θέλω νά εἰπῶ.

45. Στήν ὁσία ταπείνωσι ὑπάρχουν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ διάφορες βαθμίδες ἀναβάσεως: ἡ τριακοστή, ἡ ἑξηκοστή καί ἡ ἑκατοστή. Στήν τελευταία βαθμίδα κατορθώνουν νά ἀνεβοῦν οἱ ἀπαθεῖς, στήν μεσαία οἱ ἀνδρεῖοι καί στήν πρώτη ὅλοι. Ἐκεῖνος πού ἀπέκτησε αὐτογνωσία, ποτέ δέν θά ξεγελασθῆ νά ἐπιχειρήση κάτι ὑπέρ τήν δύναμί του, ἀλλά προχωρεῖ στό ἑξῆς πατῶντας στερεά στήν μακαρία αὐτή ὁδό τῆς ταπεινώσεως.

46. Τά πτηνά φοβοῦνται τήν θέα τοῦ ἱέρακος. Ὁμοίως καί οἱ ἐργάται τῆς ταπεινοφροσύνης τόν ἦχο τῆς ἀντιλογίας.

47. Εἶναι πολλοί ἐκεῖνοι πού ἐπέτυχαν τήν σωτηρία τους χωρίς προφητικά χαρίσματα καί ἐλλάμψεις καί θαυματουργίες. Χωρίς τήν ταπείνωσι ὅμως κανείς δέν πρόκειται νά εἰσέλθη στόν νυμφῶνα. Διότι τά μέν πρῶτα τά διαφυλάσσει ἡ δευτέρα, δηλαδή ἡ ταπείνωσις, ἐνῶ ἀντιθέτως τά πρῶτα, σέ ἐπιπολαίους ἀνθρώπους τήν ἐξαφάνισαν (τήν ταπείνωσι).

48. Γιά νά ταπεινούμεθα, ἔστω καί χωρίς τήν θέλησί μας, ὁ Κύριος οἰκονόμησε καί τοῦτο: Κανείς δέν μπορεῖ νά βλέπει τά τραύματά του, ὅπως τά βλέπει ὁ πλησίον του. Ἔτσι εἴμεθα ὑποχρεωμένοι νά χρεωστοῦμε τήν θεραπεία μας ὄχι στόν ἑαυτόν μας, ἀλλά στόν πλησίον καί στόν Θεόν.

49. Ὁ ταπεινόνους ἀποστρέφεται μέ βδελυγμία τό ἰδικό του θέλημα ὡς πεπλανημένο. Καί στά αἰτήματά του πρός τόν Κύριον συνηθίζει νά δέχεται μέ ἀδίστακτη  πίστη  τήν  γνῶσι  τοῦ  θελήματός  Του  καί  νά  ὑπακούη  σ'  αὐτό. Ὑπακούει δέ στούς διδασκάλους του χωρίς νά ἐξετάζη καί νά περιεργάζεται τήν ζωή τους, ἀλλά ἀναθέτοντας κάθε φροντίδα του στόν Θεόν, ὁ ὁποῖος ἀκόμη καί μέ τό στόμα τῆς ὄνου ἐδίδαξε στόν Βαλαάμ τά ἀπαραίτητα (πρβλ. Ἀριθ. κβ' 28).

50. Ὁ ταπεινόνους αὐτός μοναχός, καί ὅταν ἀκόμη ὅλα τά σκέπτεται καί τά πράττη καί τά λέγη κατά Θεόν, καί τότε ἀκόμη δέν δίδει ἐμπιστοσύνη στόν ἑαυτό του. Διότι γιά τόν ταπεινό τό  οἰκειόπιστον εἶναι μεγάλος σκόλοψ καί βάρος, ὅπως ἀντιθέτως γιά τόν ὑπερήφανο τό ἑτερόλεκτο.

51. Ἐγώ νομίζω ὅτι μόνο ὅποιος εἶναι Ἄγγελος δέν κλέπτεται ἀπό ἁμαρτήματα, δέν ὑποπίπτει δηλαδή σέ κανένα ἁμάρτημα, διότι ἄκουσα κάποιον ἐπίγειο Ἄγγελο νά λέγη: ''Οὐδέν ἐμαυτῶ σύνοιδα, ἀλλ' οὐκ ἐν τούτω δεδικαίωμαι· ὁ δέ ἀνακρίνων με Κύριός ἐστι'' (Α' Κορ. δ' 4). Γιά τόν λόγο αὐτό ὀφείλομε νά κατακρίνωμε συνεχῶς καί νά κατηγοροῦμε τούς ἑαυτούς μας, ὥστε μέ τόν ἑκούσιο ἐξευτελισμό νά ἀπομακρύνωμε τίς ἀκούσιες ἁμαρτίες. Διαφορετικά θά εἶναι ὁπωσδήποτε ἄσχημη ἡ λογοδοσία μας γι' αὐτά τήν ὥρα τοῦ θανάτου.

52. Ἐκεῖνος πού ζητεῖ ἀπό τόν Θεόν πράγματα μικρότερα ἀπό ὅ,τι θά τοῦ ἄξιζαν, αὐτός θά λάβη ὁπωσδήποτε ἀνώτερά του. Περί αὐτοῦ μαρτυρεῖ ὁ τελώνης, ὁ ὁποῖος ζητοῦσε μόνο τήν συγχώρησι καί ἀπεκόμισε ἐπί πλέον καί τήν δικαίωσι. Ὁ ληστής πάλιν ἐζήτησε νά τόν ἐνθυμηθῆ μόνο ὁ Κύριος στήν βασιλεία Του, καί ὅμως ἐκληρονόμησε ὁλόκληρο τόν παράδεισο.

53. Μέσα στήν δημιουργία δέν εἶναι δυνατόν νά ἀντικρύσης μικρή ἤ μεγάλη φωτιά ὅσον ἀφορᾶ τήν φύσι της. Καί στήν ἀνόθευτη ταπεινοφροσύνη εἶναι ἐντελῶς ἀδύνατον νά ἐναπομείνη ἴχνος κάποιας ξένης ὕλης. Ὅσο συνεχίζομε νά ἁμαρτάνωμε ἑκουσίως, δέν ὑπάρχει μέσα μας τοῦτο, ἡ ἀνόθευτη δηλαδή ταπεινοφροσύνη. Ὅταν ὅμως ἁμαρτάνωμε ἀκουσίως, αὐτό ἀποτελεῖ ἀπόδειξι τῆς παρουσίας της.

54. Γνωρίζοντας ὁ Δεσπότης Χριστός ὅτι πρός τήν ἐξωτερική ἐμφάνισι συμμορφώνεται  καί  ἡ  ἀφανής  ἀρετή  τῆς  ψυχῆς,  φορῶντας  τό  λέντιο  μᾶς ὑπέδειξε μέθοδο γιά νά βαδίζωμε τήν ὁδό τῆς ταπεινώσεως. Διότι ἡ ψυχή ἐξομοιώνεται μέ ὅ,τι ἀσχολεῖται καί λαμβάνει τόν τύπο καί τήν μορφή αὐτῶν, τά ὁποῖα πράττει.

55. Ἡ ἀρχή, (ἡ ἐξουσία), ἔγινε αἰτία ὑψηλοφροσύνης σ' ἕναν Ἄγγελο· ἀλλά βεβαίως δέν τοῦ ἐδόθηκε ἡ ἐξουσία γιά νά πέση στήν ὑψηλοφροσύνη.

56. Διαφορετικά αἰσθάνεται ὅποιος κάθεται σέ θρόνο καί διαφορετικά ὅποιος κάθεται στήν κοπριά. Ἴσως γιά τόν λόγο αὐτό καί ὁ μέγας ἐκεῖνος δίκαιος, (δηλαδή ὁ Ἰώβ), καθόταν ἔξω ἀπό τήν πόλι ἐπάνω στήν κοπριά. Τότε ἀφοῦ ἀπέκτησε τήν τελεία ταπεινοφροσύνη εἶπε ὁλοψύχως: '' Ἐφαύλισα ἐμαυτόν καί ἐτάκην· ἥγημαι δέ ἐμαυτόν γῆν καί σπόδον'' (Ἰώβ μβ' 6).

57. Εὑρίσκω ὅτι ἐκεῖνος ὁ  Μανασσῆς ἁμάρτησε ὅσο κανείς ἄλλος ἄνθρωπος, ἀφοῦ καί τόν Ναό τοῦ Θεοῦ καί ὁλόκληρη τήν θρησκεία ἐμόλυνε μέ τά εἴδωλα. Γι' αὐτόν καί ἄν ἀκόμη ἐνήστευε ὅλος ὁ κόσμος, δέν θά μποροῦσε νά προσφέρη τίποτε πού νά ἀντιστάθμιζε τά ἁμαρτήματά του. Ἡ ταπείνωσις ὅμως εστάθη ἱκανή καί εθεράπευσε ὅσα ἦταν σ' αὐτόν ἀθεράπευτα.

58. '' Ὅτι εἰ ἠθέλησας θυσίαν, ἔδωκα ἄν'', λέγει ὁ Δαβίδ στόν Θεόν. '' Ὁλοκαυτούμενα σώματα διά νηστείας, οὐκ εὐδοκήσεις· θυσία τῶ Θεῶ'' (πρβλ. Ψαλμ. ν' 18-19) καί τά λοιπά. Ὃλοι κατανοοῦν τήν σημασία αὐτῶν τῶν λόγων. '' Ἡμάρτηκα τῶ Κυρίω'' ἐβόησε πρός τόν Θεόν ἡ μακαρία αὐτή ταπείνωσις γιά τά ἁμαρτήματα τῆς μοιχείας καί τοῦ φόνου, καί ἀμέσως ἦλθε ἡ ἀπάντησις: '' Ἀφείλετο (=ἐσυγχώρησε) Κύριος τό ἁμάρτημά σου'' (Β' Βασ. ιβ' 13).

59. Δρόμο καί ἀφορμή γιά τήν ἀπόκτησι αὐτῆς τῆς ἀρετῆς οἱ ἀείμνηστοι Πατέρες μας ὥρισαν τούς σωματικούς κόπους. Ἐγώ ἐπί πλέον συνιστῶ τήν ὑπακοή καί τήν εὐθύτητα τῆς καρδίας, πού ἐκ φύσεως εἶναι ἀντίθετες πρός τήν οἲησι.

60. Ἐάν αὐτή, ἡ ὑπερηφάνεια, μερικούς ἀπό Ἀγγέλους τούς μετέβαλε σέ δαίμονας,  ἐκείνη,  ἡ  ταπεινοφροσύνη,  ὁπωσδήποτε  μερικούς  ἀπό  δαίμονας μπορεῖ νά τούς μεταβάλη σέ Ἀγγέλους· γι' αὐτό ἄς ἔχουν θάρρος ὅσοι ἔπεσαν.

61. Ἄς σπεύσωμε καί ἄς πυκτεύσωμε μέ ὅλες μας τίς δυνάμεις νά ἀνεβοῦμε στήν κεφαλή καί κορυφή τῆς ταπεινοφροσύνης. Ἄν δέν μποροῦμε αὐτό, ἄς ἀνεβοῦμε τοὐλάχιστον στούς ὤμους της. Ἄν καί αὐτό δέν μποροῦμε νά τό κατορθώσωμε,

ἄς μήν χάσωμε τοὐλάχιστον τήν ἀγκάλη της. Διότι ὅποιος τήν χάση καί αὐτήν, ἀπόρῶ ἄν θά μπορέση νά κερδήση τίποτε στήν αἰωνιότητα.

62. Νεῦρα τῆς ταπεινοφροσύνης καί ὁδοί, ἀλλ' ὄχι καί σημάδια καί ἀποδείξεις, εἶναι ἡ ἀκτημοσύνη, ἡ ἀφανής ξενιτεία, ἡ ἀπόκρυψις τῆς σοφίας, ἡ ἁπλῆ ὁμιλία, ἡ ζήτησις ἐλεημοσύνης, ἡ ἀπόκρυψις τῆς εὐγενικῆς καταγωγῆς, ἡ ἐξορία τῆς παρρησίας, ἡ ἀπομάκρυνσις τῆς πολυλογίας. Τίποτε ἄλλο δέν κατώρθωσε ποτέ μέχρι τώρα νά ταπεινώση τόσο τήν ψυχή, ὅσο ἡ φτώχεια καί ἡ ἐπαιτεία. Τότε φαίνεται ἡ φιλοσοφία μας καί ἡ φιλοθεϊα μας, ὅταν, ἐνῶ μποροῦμε νά ὑψώσωμε τόν ἑαυτό μας, ἀποφεύγωμε ἀνεπιστρεπτεί τό ὕψος.

63.  Ἐάν  ἐξοπλίζεσαι  καμμία  φορά  ἐναντίον  ἑνός  πάθους,  νά  παίρνης  ὡς σύμμαχο τούτη τήν ἀρετή. Διότι αὐτή ''ἐπί ἀσπίδα καί βασιλίσκον ἐπιβήσεται, καί καταπατήσει λέοντα καί δράκοντα'' (Ψαλμ. 90' 13), δηλαδή, ὅπως θά ἔλεγα ἐγώ, ''ἐπί ἁμαρτίαν καί ἀπόγνωσιν ἐπιβήσεται καί καταπατήσει τόν διάβολον καί τόν δράκοντα τοῦ σώματος''.

Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι οὐράνιος ἀνεμοστρόβιλος πού μπορεῖ νά ἀνεβάση τήν ψυχή ἀπό τήν ἄβυσσο τῆς ἁμαρτίας στά ὕψη τοῦ οὐρανοῦ. Ἀντίκρυσε ἕνας κάποτε τό κάλλος της μέσα στήν καρδιά του καί ἀφοῦ κατελήφθη ἀπό θάμβος ἐρωτοῦσε τό ὄνομα τοῦ πατρός της. Ἐκείνη δέ μέ ἕνα φαιδρό καί γαλήνιο μειδίαμα τοῦ ἀποκρίνεται: ''Πῶς σπεύδεις νά μάθης τό ὄνομα τοῦ πατρός μου, ἐνῶ αὐτός εἶναι ἀνώνυμος; Δέν θά σοῦ τό φανερώσω, ἕως λάβης μέσα σου τόν Θεόν''. Αὐτῶ ἡ δόξα εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.

Μητέρα τῆς πηγῆς εἶναι ἡ ἄβυσσος τῶν ὑδάτων· πηγή δέ τῆς διακρίσεως ἡ ταπείνωσις.